Các ký hiệu trọng tài bóng đá có ý nghĩa gì? Giải mã ngay!

Các ký hiệu trọng tài bóng đá thường được luôn được bắt gặp thường xuyên trong các trận đấu. Tuy nhiên đôi khi chúng diễn ra quá nhanh, khiến người xem bỡ ngỡ chưa hiểu đó là gì. Nhà cái uy tín sẽ tiến hành giải nghĩa chi tiết từng hành động của vị “Vua áo đen” trong trận đấu.

Giải mã các ký hiệu trọng tài bóng đá

Nguồn gốc, chức năng các ký hiệu trọng tài bóng đá

Các ký hiệu trọng tài bóng đá đã trở thành nét đặc sắc, in sâu vào tâm trí biết bao người yêu môn túc cầu. Vậy những hành động này có từ bao giờ, do tổ chức nào quy định, mục đích để làm gì, cùng tìm hiểu dưới đây.

Các ký hiệu trọng tài bóng đá có từ bao giờ?

Một số ghi chép uy tín cho thấy việc trọng tài sử dụng tay ra dấu hiệu đã xuất hiện từ thập niên 60. Trải qua nhiều năm phát triển, các quy ước ký hiệu được liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA) không ngừng bổ sung mới. Ví dụ từ khi áp dụng công nghệ VAR thì “Vua áo đen” sẽ dùng 2 tay vẽ hình chữ nhật vào không trung.

• Xem thêm: Kèo VAR bóng đá

Mục đích chung của việc sử dụng ký hiệu tay

Việc dùng ký hiệu tay thay cho lời nói trong bóng đá nhằm vào các mục đích sau đây:

• Truyền tải nhanh chỉ thị của trọng tài, bởi hầu hết trận cầu tiếng hò reo khán giả đều rất lớn.
• Rào cản về ngôn ngữ khiến nhiều cầu thủ không hiểu người cầm còi yêu cầu gì. Thay vào đó tất cả được học luật lệ ký hiệu trước khi ra sân.
• Ngoài cầu thủ là đối tượng trực tiếp nhận chỉ thị, khán giả trên sân hay theo dõi qua truyền hình cũng dễ dàng nắm ý đồ của trọng tài.

Mục đích của ký hiệu trọng tài bóng đá

Lưu ý khi tìm hiểu các ký hiệu trọng tài bóng đá

Để độc giả thuận lợi hơn trong việc tìm hiểu công tác chỉ đạo của trọng tài, bài viết đề cập đến một số yếu tố cần chú ý như sau:

• Không hẳn 100% ký hiệu trọng tài thực hiện đều đã được quy ước trước. Có thể đó chỉ là hành động tự phát, miễn sao cầu thủ trên sân hiểu được chỉ dẫn. Ví dụ: Đưa 2 tay vuốt xuống trước ngực, tức yêu cầu mỗi cá nhân phải giữ bình tĩnh.
• Nhìn chung tất cả ký hiệu thông dụng đều đến từ FIFA. Tuy nhiên mỗi giải đấu nhỏ lẻ cấp khu vực, liên đoàn bóng đá nơi đó có thể điều chỉnh linh hoạt.

Giải nghĩa các ký hiệu trọng tài bóng đá dễ bắt gặp nhất

Nắm bắt các ký hiệu trọng tài bóng đá sẽ giúp độc giả thưởng thức trận đấu một cách chủ động hơn. Cùng bài viết khám phá những cử chỉ, hành động dễ bắt gặp nhất cùng ý nghĩa của chúng nhé!

Giơ thẳng 2 cánh tay cho phép một bên hưởng lợi thế

Trọng tài chính khép sát các đầu ngón, duỗi thẳng 2 cánh tay hướng ra trước. Hướng về phía cầu môn đội nào thì đội còn lại được lợi thế tiếp tục tấn công.

Ký hiệu dùng trong trường hợp một bên bị phạm lỗi nhưng không quá nghiêm trọng. Và nếu đội bị truy cản trái phép vẫn đang giữ bóng, họ có quyền tiếp tục triển khai pha tấn công.

Tuy nhiên không ít trận đấu người xem từng thấy trọng tài cho hưởng lợi thế, chờ kết thúc pha bóng và quay lại rút thẻ cho cầu thủ vi phạm. Điều này cũng hoàn toàn hợp lệ, bởi theo luật ông vua cầm còi có quyền cảnh cáo cầu thủ bất kỳ thời điểm nào nếu cần thiết.

Ký hiệu trọng tài đưa 2 cánh tay về trước

Thổi còi đồng thời hướng tay ra phía trước

Độc giả cứ nhớ rằng, một khi tiếng còi cất lên thì trận đấu phải tạm dừng. Tất cả tập trung chờ chỉ thị của người cầm còi, nếu ông ta hướng ra trước, tức bên đang tấn công được hưởng quả đá phạt trực tiếp.

Giơ một tay lên trời và thổi còi

Hành vi ám chỉ một đội bóng được phép thực hiện quả đá phạt gián tiếp. Vị trí đặt bóng trọng tài sẽ đi đến kẻ sơn trắng xuống mặt sơn cụ thể. Hiểu đơn giản phạt gián tiếp nếu bóng đi vào lưới mà chưa qua tiếp xúc với tối thiểu một người, pha lập công bị từ chối.

Thổi còi sau đó chỉ tay vào chấm phạt đền

Hành động cất còi rồi đưa tay chỉ về khu vực 16m50 bên nào, bên đó phải chịu quả phạt đền (Penalty). Bật mí thêm trường hợp tiếng còi sẽ dài hơn mọi khi, khá giống với còi kết thúc trận.

Trọng tài chỉ tay vào chấm phạt đền

Ngoài ký hiệu báo Penalty không nhất thiết phải xuất hiện ngay sau pha phạm lỗi. Trọng tài có thể đợi hết pha bóng, hoặc chờ thêm tín hiệu từ tổ hỗ trợ rồi mới ra quyết định.

Ví dụ: Đội A tấn công đưa được bóng đến vòng cấm của B, cầu thủ B cản phá trái phép bằng tay. Hành vi qua mắt được ông vua áo đen nhưng vẫn bị tổ trợ lý bắt được. B cướp được bóng rồi triển khai phản công một lúc mới phải dừng lại vì trọng tài chính cất còi chỉ tay vào chấm phạt đền.

Rút thẻ và chỉ tay hướng đến cầu thủ cụ thể

Trong các ký hiệu trọng tài bóng đá, hành động lấy thẻ trong túi rồi chỉ tay đến cầu thủ cụ thể khá phổ biến. Tuỳ theo màu thẻ quyết định người nhận có được thi đấu tiếp hay không. Ví dụ thẻ vàng dừng lại ở cảnh cáo, thẻ đỏ trực tiếp sẽ bị truất quyền, hoặc 2 thẻ vàng liên tiếp tương đương một tấm thẻ đỏ.

Ngày nay để tránh rút nhầm thẻ, người cầm còi phải đi đến trước mặt đối tượng vi phạm, có thể là HLV, cầu thủ, ban huấn luyện…Nếu người đó đối mặt với trọng tài thì không cần chỉ tay. Nhưng người nhận thẻ quay lưng cố tình lảng đi, “Vua áo đen” sẽ có thêm hành động chỉ tay vào cá nhân đó.

Đưa bàn tay chạm vào cẳng tay kia

Cụ thể một tay đưa lên cao, nắm các đầu ngón vào với nhau. Tay còn lại sẽ đặt bàn tay lên tay đang giơ lên trời, ý nghĩa của ký hiệu này ám chỉ đã có tình huống để bóng chạm tay.

Tuỳ vào vị trí phạm lỗi mà trọng tài tiếp tục đưa ra các chỉ thị khác. Ví dụ bóng chạm tay ngoài vòng cấm chỉ dừng lại ở đá phạt cố định. Trong khu vực 16m50 dẫn đến phạt đền, hoặc dùng tay cản phá pha phản công có thể lãnh thẻ đỏ trực tiếp.

Dùng hai tay vẽ hình chữ nhật trong không trung

Công nghệ VAR bắt đầu đưa vào áp dụng từ 2016, sau đó một loạt các ký hiệu trọng tài bóng đá mới ra đời như:

• Vẽ hình chữ nhật vào không gian: Thường diễn ra sau pha bóng nhạy cảm, hoặc trọng tài chính nhận tín hiệu từ tổ VAR. Tiếp theo ông ta chạy vào màn hình VAR đặt ngoài đường biên để xem xét lại pha bóng.
• Xem màn hình VAR xong trọng tài lại vẽ hình chữ nhật lần thứ hai, rồi mới thể hiện ký hiệu sau cùng. Ví dụ tình huống tranh cãi bóng đã lăn qua vạch vôi khung thành hay chưa. VAR vào cuộc và kết quả công nhận bàn thắng bằng cách thổi coi chỉ tay về phía ghi bàn.

Đưa 2 tay đan chéo vào nhau

Nếu các ký hiệu trọng tài bóng đá kể trên mở ra một chỉ thị mới, chẳng hạn trái đá phạt, thẻ phạt hoặc Penalty. Hành động giơ 2 cánh tay đan chéo được hiểu là người giữ còi muốn xoá bỏ đi quyết định trước đó.

Ví dụ đã công nhận bàn thắng, nhưng vào xem VAR mới phát hiện pha làm bàn không hợp lệ có thể dùng ký hiệu trên để huỷ bàn.

Đưa lòng bàn tay ra trước mặt một cá nhân

Ký hiệu hay xuất hiện ở các pha tranh cãi quyết liệt, một khi người thổi còi đưa bàn tay ra trước, tức mọi quyết định trước đó sẽ không thay đổi. Nếu cá nhân vẫn tiếp tục phản ứng thái quá, đến 90% sẽ phát sinh thẻ phạt.

Chỉ tay vào đồng hồ

Đây là ký hiệu mang nhiều ý nghĩa, nhìn chung đều liên quan đến vấn đề thời gian. Nếu trọng tài ra hiệu cho cầu thủ trên sân, tức người đó cần nhanh chóng đưa bóng vào cuộc, tránh bị phạm lỗi câu giờ. Hoặc khi người giữ còi chĩa ngón trỏ vào đồng hồ, nhắc nhở bộ phận y tế phải đẩy nhanh nghiệp vụ, trả lại thời gian cho trận đấu.

Các ký hiệu trọng tài bóng đá đứng ngoài đường biên

Bên cạnh trọng tài chính, 2 trợ lý của ông ta bên ngoài đường biên cũng có những ký hiệu riêng. Vậy đó là gì và xuất hiện trong trường nào, nội dung dưới đây sẽ giúp độc giả hiểu rõ.

Phất cờ rồi chỉ về phía cột góc

Nếu các tình huống tranh chấp để bóng đi hết biên ngang, tuỳ vào bên tiếp xúc cuối cùng trọng tài biên sẽ ra ký hiệu:

• Bóng chạm người bên phòng thủ rồi lăn ra khỏi biên ngang đặt khung thành của họ: Trọng tài phất cờ lên cao rồi hạ xuống chỉ về cột góc, nơi đối thủ được hưởng trái phạt góc:
• Bóng đi ra ngoài do chạm người phía tấn công: Lúc này chỉ có một trái phát bóng lên, thực hiện sau khi người cầm cờ giương cờ về phía cầu môn đối ngược.

Bật mí thêm, ngay cả cầu thủ cũng có ký hiệu riêng trong các pha đá phạt góc với đồng đội. Chẳng hạn khi đưa bóng đặt trên vạch vôi vòng cung, người thực hiện giơ 1 tay lên trời báo hiệu đang trong tư thế chuẩn bị. Sau khi hạ tay xuống tức sắp ra chân, toàn phải chú ý trọn vị trí tấn công hợp lý.

Đưa cờ sang ngang báo hiệu cú ném biên

Giơ cờ sang ngang đối với trọng tài biên chỉ dùng cho duy nhất tình huống bóng đi ra ngoài biên dọc. Đặc biệt hướng cờ chỉ về phía nào thì đó hướng ném, chứ không phải bên được  quả ném.

Ví dụ đội A đá bóng ra ngoài, B hưởng ném biên nhưng cờ lại phất về phía cầu môn A. Điều đó có ý nghĩa B được ném bóng và triển khai tấn công về phía A, rất nhiều người xem môn “Thể thao vua” đang nhầm lẫn ở điểm này.

Chỉ cờ vào sân song song với mặt đất

Trong quá trình 2 đội triển giằng co, trọng tài biên sẽ chạy dọc sân ngang với vị trí người cầm bóng lúc đó. Nếu thấy ông ta giương cờ song song với mặt đất, tức pha triển khai tấn công rơi vào việt vị.

Tuy nhiên bắt việt vị có thể ra ký hiệu trễ hơn so với các kiểu thối phạt khác. Thậm chí có những trường hợp đã thành bàn thắng, trọng tài biên mới phất cờ việt vị. Lý do bởi theo luật bóng đá, người cầm cờ được ra quyết định đồng thời ở: Trong pha bóng và khi kết thúc tình huống.

Trọng tài biên đưa cờ sang ngang bắt việt vị

Các ký hiệu trọng tài bóng đá dễ bắt gặp nhất đã được bài viết thích chi tiết, sinh động. Hy vọng với kiến thức kể trên, mỗi lúc thưởng thức thi đấu sẽ trở nên hấp dẫn và trọn vẹn hơn.